Terug in de tijd in Tsjechië

Praag, met de vele bezienswaardigheden is niet voor niets een van de populairste stedentripbestemmingen. Maar ook het 'achterland' van Tsjechië wordt bij vakantiegangers steeds populairder. Niet zo gek, als je kijkt naar de nog bijna ongerepte, schitterende natuur, de leuke steden en dorpjes en de rust en ruimte. Het gebied rond het Lipnomeer is bij velen al bekend, voor een bijzonder en relatief onbekend stukje Tsjechië moet je richting de Poolse grens. Hier, in de frisse lucht van het Jeseniky gebergte, stap je bijna letterlijk dertig jaar terug in de tijd!



Het gebied in midden en zuid Moravië, is nog niet door het toerisme van 'buiten' beïnvloed. Dat merk je bijvoorbeeld aan de menukaarten, die volledig in het Tsjechisch zijn en aan de de bewoners, die vrijwel geen andere talen spreken. Je hebt handen en voeten nodig om je verstaanbaar te maken, maar dat heeft absoluut zijn charme.

De historie leeft
Wij gaan naar Karlova Studánka om ons ondermeer onder te dompelen in de wereld van de wellness. Beter gezegd, de medicinale wellness. Want dat is waar Karlova Studánka al sinds 1800 door bekend is. In het toen nog Oostenrijkse Silezië maakte Vincent Priessnitz destijds naam met zijn bijzondere geneeswijze. Hij meende dat veel kwalen genezen konden worden door de combinatie van frisse lucht, aangepast en gezond eten, lichaamsbeweging in combinatie met koudwaterkompressen en het medicinale bronwater dat in dit gebied volop aanwezig is. Zijn spa, dat overigens nog steeds bestaat, was de eerste van vele kuuroorden in Karlova Studánka, dat in 2013 door de New York Post is genoemd als één van de 46 bestemmingen die je móet bezoeken. Niet zo gek, want de straten en gebouwen lijken op een plaatje uit een sprookjesboek. Statige, kasteelachtige gebouwen pronken aan weerszijde van de smetteloos schone hoofdstraat. Je verwacht dat je elk moment wordt ingehaald door een paardenkoets, of dat uit een van de deuren een in historische kledij uitgedoste familie naar buiten komt voor een wandeling door een van de vele parken.



Achter de gevels van veel historische gebouwen vind je de spa's, die wel wat weg hebben van sanatoria, maar met volop faciliteiten. Van kruiden- tot modderbaden en van bruisende mineraalbaden tot massages. Alles gaat in een strak regime, volgens strakke planning en met een medicinaal sausje. Zo betekent baden in een zwembad hier niet vrolijk rondplonzen in het water, maar jezelf parkeren voor de jetstreams die uit de wanden van het bad komen. Lekker voor je spieren, dat zeker.

Ook de massages hebben een medisch tintje, zo ontdek ik. In een kamer met witte tegels, fel tl-licht en gymtoestellen, staat een massagetafel. Nadat ik op de tafel ben gedirigeerd krijg ik een warm kruidenkussen op mijn rug en beent de masseur weg. Na een klein kwartier - er hangt een enorme klok - komt hij terug. Verwijdert het kruidenkussen en begint met ferme hand de nu warme spieren te kneden. De massage grenst aan een behandeling van een fysiotherapeut, maar is verrassend weldadig en duurt met een kwartier kneden veel te kort naar mijn zin. Maar tijd is tijd. Buiten wacht een volgende cliënt.

Krullende mondhoeken
In dit gebied is het verschil tussen staatsbedrijven en particuliere campings, hotels en restaurants relatief groot. De staatsrestaurants hebben een kantineachtige sfeer en serveren eenvoudige, maar prima maaltijden. Je komt er binnen om te eten, niet om lang te tafelen, en de meeste gasten zijn dan ook binnen een half uur weer weg. In de particuliere eetgelegenheden tref je meer aandacht voor sfeer en entourage. Maar waar je ook logeert, waar je ook eet, verrassend is altijd de kwaliteit en de lage prijs. Want waar kun je nog een drie-gangenmenu eten voor nog geen 7 euro of een halve liter bier voor 1 euro. En van de uitstekende latte machiato's voor nog geen 1,10 euro krulden mijn mondhoeken!

Vermaak in en rond Karlova Studánka
Het minerale bronwater van Karlova Studánka komt gewoon uit de grond. Het wordt gezien als bijzonder heilzaam en is voor iedereen beschikbaar. Een flesje, of meerdere flessen, vullen kan in het waterhuisje in de hoofdstraat. Binnen verdringen de 'watervullers', uitgerust met tientallen flessen, zich om de kranen. Je moet dan ook even geduld hebben voor je kunt proeven van het lichtbruisende, sterk naar ijzer smakende water.



Verwacht in Karlova Studánka 's avonds geen woest entertainment. Je komt hier immers voor je gezondheid! We vinden lokaal vermaak in het plaatselijke café: fel verlicht, met groene kleden op de tafels en een bar met heel veel, ook Tsjechisch, bier. Die avond wordt in de aanpalende feestzaal een verjaardag gevierd en we volgen met veel plezier de dansverrichtingen van een oudere dame met een wat pukkelige jongeman. Topvermaak!

Op zoek naar goud
Mag het avondleven niet bruisend zijn, overdag hoef je je niet te vervelen. Je kunt heerlijk wandelen en fietsen en er zijn genoeg interessante kastelen en dorpjes. En rijk worden kun je er ook. Met een beetje geluk althans. Wij gaan namelijk goudpannen in het vrijetijdspark Zlatorudné Mlýny, Olešnice. Ons hartje gaat sneller kloppen bij het idee van goud, dat hier in minuscule goudkorrels nog steeds in de rivier gevonden wordt. Opperwachtmeester 'Goud' geeft uitleg en dan gaan we fanatiek aan de slag. In een grote pan scheppen we zand en beginnen te schudden om zo de buit binnen te halen. We hoeven niet bang te zijn om het goud met de modder weg te spoelen: goud is zwaarder en blijft op de bodem liggen, zo horen we.



Na een klein halfuurtje zijn alle pannen bijna leeg. Het geoefend oog van de goudmeester speurt door de achtergebleven hoopjes zand. Een voor een kiepert hij de schalen leeg. Helaas. Maar bij de laatste schaal is het bingo. Goud. Een zandkorrel goud, wel te verstaan. Het korreltje wordt eruit gevist en vakkundig op de vingertop van de geluksvogel gelegd. Hij kan het nog net fotograferen voor hij het per ongeluk van zijn vinger veegt, het water in. Weg is de hoop op een rijk leven! Teruglopend naar de parkeerplaats komen we langs de officiële wedstrijdbaan ‘goud wassen’ waar één keer per jaar de echte diehards zich wagen aan één minuut fanatiek spoelen, daartoe aangemoedigd door het publiek.



Tip: het weekend van ons bezoek valt toevallig samen met de Trofeo Ski Jesenïky, een rit voor oldttimers (elk jaar in september). De harten van autoliefhebbers gaan sneller kloppen van de Dodge uit 1917 en de futuristische Tatra uit 1946. Dubbel zo leuk is dat hun bestuurders ook vrijwel allemaal gekleed zijn in kleding uit de tijd van hun zo kostbare auto! Ook wordt dit weekend een streekmarkt gehouden met producten als honing, zeep, sieraden en meer. In de straten wordt uitbundig feest gevierd met muziek, optredens en kindervermaak.

Stressloos in de bergen
'Ongerept' is het eerste woord dat bij me opkomt als ik het Jeseniky gebergte moet omschrijven Houd je van rust, natuur en avontuur dan kun je hier je hart ophalen met de vele sportieve mogelijkheden en boeiende bezienswaardigheden. Geen massatoerisme, geen vervuiling (niet voor niets is de berglucht de schoonste van Centraal Europa), geen opsmuk, geen 'fancy stuff', maar gewoon een simpel leven, zonder stress. Voor wie eens iets anders wil ontdekken en ervaren dan ook zeker een aanrader.



Tips:
Tekst en beeld: Madeleine van de Wouw